Hoe vind ik een goede coach? Kwaliteitskeurmerken

Coaching is geen beschermd beroep en weinig coaches hebben een keurmerk. De meeste
organisatieadviseurs, managers of andere ‘mensberoepen’ in Nederland zijn geen lid van een
keurmerk of toetsingsorganisatie. In tegenstelling tot bijvoorbeeld gezondheidszorgpsycholoog
en psychotherapeut is coach geen beschermd beroep. Geschat wordt dat er circa 35.000
mensen zijn in Nederland die zich coach noemen en daarvan zijn er misschien 7.000 lid van een
beroepsorganisatie.

Veel organisaties en keurmerken
Omdat de overheid geen coördinerende rol speelt en het vak nog geen 20 jaar oud is, zijn er nogal
wat mogelijkheden. Vele partijen hebben zich in de loop der jaren opgeworpen als ‘de hoeders
van kennis en kwaliteit’, elk met een eigen visie op het vak, werkwijze van toetsing en middelen tot
onderlinge professionalisering. Ik noem er vijf die het meest prominent zijn qua ledenaantal of qua
bijdrage aan het vak (kennis, beeldvorming).

• De International Coach Federaction (ICF) is een internationale Amerikaanse organisatie met vestigingen in diverse landen. 
• De Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO) is van oorsprong een Nederlandse organisatie. Zij zijn sinds kort de Nederlandse afdeling van de EMCC, European Mentoring & Coaching Council. De NOBCO heeft in Nederland het meeste leden, biedt op diverse niveau certificering aan en heeft veel kennisbijeenkomsten en publicaties en onderzoek over het vak.
• De ST!R (voorheen Stichting Coach!) erkent coachopleidingen en de cursisten van deze opleidingen. Het is meer een register dan een beroepsorganisatie. Zij zijn er voor professionele begeleiders: coaches, supervisoren, en anderen die zich herkennen in het profiel.
• De landelijke vereniging voor supervisie en coaching (LVSC) is een Nederlandse organisatie, die ook weer internationaal in een federatie zit. Ook zij zijn breed georiënteerd. Ze zijn er voor coaching, supervisie, intervisie, teambegeleiding, werk- en praktijkbegeleiding en mediation.
• De NOLOC specialiseert zich. Zij zijn er voor loopbaanprofessionals, coaches maar ook adviseurs en richten zich niet alleen op aanbieders van het vak, maar ook op opdrachtgevers van die professionals. Zij bieden certificering en zijn verbonden aan het CMI (www.noloc.nl en www.cminl.nl). 

De waarde van een keurmerk
Een keurmerk of beroepsorganisatie kan zowel voor de klant/opdrachtgever als voor de coach van
waarde zijn. Als coach kan je jezelf afvragen: welke professionalisering (databank, bijeenkomsten)
biedt deze club aan? Hoe dragen ze bij aan het beeld van mijn vak en mijn vindbaarheid?
Als klant is het goed om te weten dat een keurmerk meestal betekent dat iemand zich
heeft geconformeerd aan een ethische/gedagscode en dat dit ook betekent dat er een
klachtenprocedure is. Daarnaast is het interessant om te weten wat iemands afwegingen zijn om
aan een keurmerk deel te nemen. Wellicht heeft iemand zoveel opdrachten dat een keurmerk
irrelevant is. Of vindt iemand het – juist in een solo beroep als coaching – niettemin van belang
om continue zijn eigen professionaliteit te toetsen en ontwikkelen.

Alternatieven voor keurmerken
Ook zijn er steeds meer internetsites die kwaliteit van coaches transparant proberen te maken,
door te werken met klantervaringen die, net als bij hotels of boeken, door klanten zelf erop
geplaatst worden.
• Coachesinnederland.nl (reviews)
•  Coachingvoormij.nl (videointroducties en reviews)
• Coachingland.nl (reviews)

Kwaliteit toont zich in interactie
Dé manier om een goede coach te herkennen is echter niet weten welke opleidingen zijn gevolgd,
welk keurmerk hij heeft behaald of wat vorige klanten zeiden. De kwaliteit van coaching toont
zich in de interactie, met jou als opdrachtgever of klant, of met het team. Die interactie zet aan tot
nieuwe inzichten, nieuwe gevoelens, nieuw gedrag. Confronterend of uitnodigend, maar altijd
resultaatgericht. Een eerste gesprek zegt daarbij meer dan alle genoemde indicaties.

Wat kost een goede coach? Tarieven

In de markt zie je prijzen voor coachgesprekken flink variëren. Sommigen vragen 60 euro voor een gesprek van 1 uur en anderen 400 euro voor een gesprek van anderhalf uur. En ook het aantal gesprekken, en dus de totaalprijs, verschilt nogal per coach.

De waarde van coaching
Of de prijs ‘klopt’, hangt ten eerste af van welk resultaat er tegenover staat en hoeveel dat waard is – voor jezelf en de organisatie. Soms is dat in geld om te zetten. Als loopbaancoaching ervoor zorgt dat je 1 maand sneller de baan vindt die bij jou past, waarmee je netto 2.500 euro per maand verdient, is dat dan 2.500 euro waard? En wat is een goede nachtrust, een voldaan werkgevoel, een voorkomen conflict, effectiever leidinggeven aan een team, beter communiceren waard? Het antwoord is deels persoonlijk, deels afhankelijk van functie(niveau) en verantwoordelijkheden. Een salesmanager die na coaching effectiever aanstuurt en met meer energie en motivatie zijn werk doet, levert een organisatie misschien wel duizenden euro’s per maand extra op.

Prijs-kwaliteit verhouding
En als de verwachte resultaten van coaching genoeg geld waard zijn, waarom zou je die dan voor 400 euro per gesprek inkopen, als er ook 60 euro coaches zijn? De vraag is of je inderdaad hetzelfde krijgt. Natuurlijk zijn er prijsverschillen die niet vanuit kwaliteitsverschillen zijn te verklaren, maar voor een groot deel betekent een prijsverschil, waarschijnlijk ook een verschil in resultaat van de coaching. En wel om de simpele reden dat coaching een zeer persoonlijke dienst is. Nieuwe coachklanten komen vrijwel altijd via-via bij een coach. Een coach die Te hoge prijzen vraagt, zal nauwelijks doorverwijzingen krijgen en geen rendabele praktijk hebben. Een goede coach die te lage prijzen vraagt bestaat misschien ook, maar juist in het coachvak is die interessant. Wat zegt het over een coach als die minder vraagt dan hij waard is?

Rendabele praktijk? Wilt u een slecht rondkomende of parttime coach?
Met welk tarief kan je als coach een rendabele praktijk hebben? Stel dat iemand 22 werkdagen per maand heeft en op elke werkdag 6 gesprekken kan voeren voor 60 euro, dan levert dit 7.920 euro op. In de praktijk zijn er vele andere zaken, waardoor er geen 22, maar 18 werkdagen per maand zijn. Zitten we op 6.500 euro. Bovendien lukt het in de praktijk vrijwel nooit om agenda’s met klanten zo af te stemmen dat je elke dag 6 gesprekken hebt. Gemiddeld 4 gesprekken op 1 dag ingepland krijgen is realistischer. Komen we op 4.320 euro. En 4 gesprekken ongeveer 4 dagen in de week is 16 gesprekken per week. Je kunt je als klant afvragen of je dan nog echt persoonlijk begeleid wordt, of je dan nog goede, persoonlijke coaching krijgt. 4.300 is nog wel een mooi inkomen in Nederland. Maar laten we daar voor de duidelijkheid nog wel even 40% van afhalen en 2.600 netto van maken, gezien inkomstenbelasting, verzekeringen, pensioen etc. Hoog opgeleide mensen met 5 jaar werkervaring verdienen in Nederland al snel 3.000 euro netto, maar vooruit. In dit scenario heb je voor 60 euro per gesprek dus een fulltime coach die ongeveer 16 gesprekken per week voert, lekker persoonlijk.

Maar deze coach-‘fabriek’ zal je in de praktijk niet snel ontmoeten. Want eigenlijk is het grootste probleem van die 16 gesprekken per week niet eens dat je nauwelijks meer weet wie er voor je zit, maar dat dit ongeveer 2 nieuwe klanten per week vraagt (uitgaande van 8 gesprekken per klant). En dat is vrijwel onhaalbaar zonder ook marketing of netwerktijd. Acht coachgesprekken per week, is al heel veel. Daarmee komt het inkomen van onze 60 euro coach op 1.300 per maand…

Dan is al helemaal de vraag of deze coach nog tijd en geld heeft voor professionalisering? Intervisie, een coachopleiding, vakliteratuur? Coachen is een erg solo beroep: juist vakgenoten en opleiders maken je sterker in je aanpak. En natuurlijk vakantietijd, want het lijkt me voor de klant niet goed om een opgebrande coach te hebben. Het wordt nu duidelijk dat 60 euro-coach daar niet fulltime van rond kan komen.

“You think a professional is expensive? Wait until you hire an amateur.”

Toch kom je dit tarief tegen, omdat mensen er niet van hoeven rond te komen: parttime coaches. Zij doen coaching naast hun loondienstverband, of hun andere activiteiten als interimmanager, adviseur, of hebben een partner die kostwinner is, etc. Je mag je als klant dan afvragen of die coach de benodigde vlieguren maakt om zijn vaardigheden te onderhouden, dan wel of andere coaches met hogere tarieven hier niet meer gelegenheid voor hebben. Gechargeerd gezegd: het is de zondagsvoetballer versus de profvoetballer die ervan moet leven.

Met een tarief vanaf 200 euro per gesprek en 8 gesprekken per week komen we uit op ca. 4.320 euro netto. Trekken we daar nog 15% vanaf voor vakantie en opleidingstijd, dan is het 3.672 netto. Dat is vergelijkbaar met andere hoog opgeleiden met 10 jaar werkervaring of meer. En dat haal je natuurlijk alleen als je elke week 1 nieuwe klant krijgt voor dit tarief en niet aan gratis intakes doet…

Lees meer over de coach die dit blog schreef