Een professioneel coach is
iemand die kennis heeft van psychologische processen. Die weet wat
gedragsverandering vraagt van het verstand, van het hart, van de omgeving, et
cetera. En die deze kennis en ervaring omzet in vaardige begeleiding, waarbij
de interactie in dienst staat van de ontwikkeling van de ander. Dat wordt
makkelijker als je bijvoorbeeld een opleiding tot coach hebt gevolgd of
regelmatig intervisie houdt met anderen.
Iedereen is
tegenwoordig coach. Een financieel adviseur heet budgetcoach. Iemand die
modellen op de runway leert lopen, noemt zichzelf catwalkcoach. Het is geen
beschermd beroep in Nederland, en dus kan iedereen zich coach noemen. Maar wat
is nu een professioneel coach? Wat doet zo iemand? En hoe herken je haar? De
modale coach in Nederland is namelijk een vrouw van boven de veertig. In dit
blogje geef ik een eerste antwoord, voor iedereen die coach wil worden of die
een professioneel coach zoekt.
Wat is coachen?
Coaching is een
manier van begeleiden die mensen helpt zich te ontwikkelen in hun functioneren,
als werknemer, of soms als mens. Coaching verschilt van mentoring en advies,
doordat een coach de ander zoveel mogelijk zelf het antwoord laat bedenken. Een
sportcoach die met aanwijzingen een schaatser de verkeerde baan in stuurt is
dus veel meer mentor dan coach!
Net als therapie gaat
coaching over gedragsverandering en verandering van bijbehorende belemmerende
gedachten en gevoelens, maar er is ook een groot verschil. Bij therapie is de
therapeut de expert in wat er aan de hand is en biedt vaak ook ondersteunende
kracht in moeilijke tijden. De coach gaat er vanuit dat de ander expert is van
zijn eigen leven en ook vooral eigenaar: dat de ander kan aangesproken worden
op zijn eigen idee en kracht om dingen anders te gaan doen. Bovendien is de
focus bij coaching veel meer dan bij therapie op werk, actie en de toekomst.
Therapie gaat nog wel eens over verwerking van het verleden of problemen.
Een coach is dus
iemand die de ander helpt zijn zelfkennis te vergroten en hoe hij die kan
blijven vergroten en daar voor zijn werk de voordelen van kan plukken.
Kan iedereen die
een opleiding volgt coach worden?
Iedereen die een
opleiding volgt, kan beter worden in coaching. Dat heb ik in de loop der jaren
bij honderden mensen ook zien gebeuren. De vraag is echter of verbetering
voldoende is om professioneel coach te worden. Bij de een is het al een hele
verbetering om het verschil tussen open en gesloten vragen beter te leren
kennen en bij een ander gaat het veel dieper, om het herkennen van de eigen
opvattingen, waardoor je bepaalde vragen wel of niet stelt als coach.
Een opleiding kan
hier veel in opleveren, maar niet alles. Net als bij hardlopen zal oefening en
meer kennis je beter maken, maar het uiteindelijke resultaat hangt af van
talent én motivatie. Een professioneel coach heeft vaak talenten op het gebied
van geduld, verwarring, onderzoek, empathie, lef en andere zaken. Allemaal
talenten die horen bij het proces van iemand uit zijn comfortzone laten stappen
om te gaan leren. En een professionele coach is zeer gemotiveerd om te
reflecteren op zijn eigen gedrag en het effect daarvan op anderen. Dat is
verrijkend, maar soms ook moeilijk en verwarrend. Iedereen die een ander iemand
bevraagt op zijn opvattingen, of die een ander prikkelt om verantwoordelijkheid
te nemen, of zijn eigen emoties te kennen, moet ook zelfkennis hebben op deze
vlakken. Zodat je niet omwille van jezelf, maar altijd omwille van de ander
reacties geeft. En zodat je kan aansluiten bij de ontwikkeling die een ander
wil maken, omdat je hem zelf ook doorleefd hebt. Dit levert een mooie paradox
op: een gedegen coach opleiding stelt jezelf als instrument centraal, zodat je
er de ander pas echt centraal kan stellen! Een professioneel coach is nooit
uitgeleerd.
Heb jij het in je?
Heeft de persoon die jij als coach inhuurt het in zich? Bekijk voor meer
informatie het gratis ebook ‘professioneel coachen'.